Het kalfje ligt stil in het stro. Normaal komen kalveren
nieuwsgierig overeind, als er iemand naar ze toe komt. Dit kalf reageert niet.
Dat is vreemd. Ik por haar een beetje in de zij, geen reactie. Haar neus voelt
koud aan, maar haar ogen zijn wel open en ze kijkt me aan.
Het ene oog heeft zwarte, het andere oog witte wimpers, zie
ik. Het is een mooi zwart wit kalfje, een kruising van Holstein Friesian met
Blaarkop. Dat zijn meestal sterke beesten. In gedachten noem ik haar Wimpie.
‘Gisteren was hij nog kwikfit,’ zegt mijn boer, die erbij
komt staan, ‘Hij heeft gewoon zijn portie gedronken. Ik ben benieuwd wat de
veearts er van vindt.’
Dan tilt hij Wimpie uit haar iglo en legt haar op een bult
stro. Het arme beest laat ondertussen een melkachtige diarree lopen. De hond
komt erbij staan en begint aan de smurrie te likken. Ik jaag hem weg en probeer
mijn weerzin te onderdrukken.
‘Misschien heeft ie te veel gedronken gisteren. Of was de
melk te vet. Kijk, zijn buik is opgezwollen.’
‘Kunnen ze daar zo ziek van worden?’ vraag ik verbaasd.
‘Dat kan,’ maar misschien is er ook nog wat anders aan de
hand.
De veearts vraagt zich dat ook af en na een test, blijkt Wimpie cryptosporidium te hebben. Dat is een ééncellig organisme, waardoor kalveren diarree
kunnen krijgen. Dat hoeft overigens niet. Als hun weerstand hoog genoeg is,
blijven ze wel gezond.
Vroeger zouden we in zo’n geval meteen antibiotica geven.
Daar knappen ze eigenlijk altijd van op. Maar aan antibiotica kleven, op de
lange termijn, veel nadelen. Ze veroorzaken resistentie bij bacteriën. Deze
immune bacteriën zijn ongevoelig voor antibiotica. Antibiotica die mensen, bij
gemene infecties, soms hard nodig hebben. Daarom hebben we besloten voor ons vee geen antibiotica meer
te gebruiken. Maar wat doe je dan bijvoorbeeld met een ziek kalfje als dit?
De veearts besluit haar een darmontspanner te geven, samen
met cafeïne, als pepmiddel. Ook krijgt ze pyrogenium. Dat is een geneesmiddel
op basis van slangengif. Het zou de weerstand stimuleren, zodat Wimpie zichzelf kan genezen. En omdat ze zichzelf niet meer warm kan houden, dekken we
haar toe, met stro en een dekentje.
Kalveren kunnen op zich goed tegen de kou, maar in
combinatie met vocht en tocht is het dodelijk. We geven ze daarom altijd lekker
veel droog stro en zorgen er voor dat de schuifdeuren van de stal ’s winters niet
tegen elkaar openstaan. Als extra voorzorgmaatregel heeft mijn boer vandaag
kalverbodywarmers gekocht. Echt waar, die bestaan!
’s Avonds is Wimpie dood.
Hebben we de verkeerde keuze gemaakt? Was ze sowieso dood
gegaan? Waarom was haar weerstand zo laag? Wat was de directe aanleiding voor
haar ziekte?
We weten de antwoorden niet. Toch maar weer antibiotica
inzetten bij zieke kalveren, lijkt ons echter niet de oplossing. Het is te
gemakkelijk. We moeten nog beter voor ons vee zorgen, zodat ze niet ziek
worden. Dat wordt de uitdaging.
Ik ben benieuwd hoe die bodywarmers staan.
Groentje